انواع مواد مخدر
مواد کند کننده (مسکن ها) شامل الکل (اتانول)، باربیتورات ها، نمبوتال، سکونال، آرام بخش های خفیف، میلتاون، زاناکس، والیوم، داروهای استنشاقی، رقیق کننده های رنگ و چسب است.
- مواد محرک شامل آمفتامین ها، بنزدرین، دکسدرین، متدرین، کوکائین، نیکوتین و کافئین است.
- مواد افیونی شامل تریاک و مشتقات آن، کدئین، هروئین، مرفین و متادون است.
- مواد توهم زا شامل ال اس دی، پیسلوسیبین، فن سیکیلدین (پی. سی. پی)، ماری جوانا و حشیش است.
داروهای کند کننده
از میان داروهای کند کننده، الکل بیش از همه مورد سوء مصرف قرار می گیرد. حلال های فرار عبارتند از بنزین، رقیق کننده رنگ (تینر)، محلول های شوینده و چسب، هیدروکربن ها، که مواد شیمیایی روانگردان هستند. افشانه ها مانند رنگ های افشانه ای که حاوی گونه های سمی الکل هستند. معمولاً این مواد را گرم کرده و بخار آن را از دهان یا بینی، استنشاق می کنند.
مواد افیونی و داروهای مخدر
تریاک از گیاه خشخاش به دست آمده و منشاء هروئین، کدئین و مورفین است. معمولاً به رنگ قهوه ای سیر و دارای قوامی خمیری بوده که بویی شبیه به آمونیاک یا ادرار مانده دارد و در هنگام سوختن، بوی خاصی شبیه به چسب دوقلو می دهد.
سوخته تریاک بعد از مصرف تدخینی تریاک به دست آمده و گاهی آن را در آب حل کرده و به صورت شربت بنفش رنگ، مصرف می کنند. شیره تریاک از حل کردن و جوشاندن سوخته و سپس رد کردن آن از صافی و حرارت دادن مجدد آن به دست می آید که ماده ای خمیری، سفت و غلیظ به رنگ قهوه ای است.
هروئین
هروئین یکی از مشتقات نیمه مصنوعی مرفین است. پودر بسیار نرم و سفید رنگی بوده که شکل ناخالص آن، قهوه ای رنگ است. در تکه های پلاستیک به شکل مخروطی بسته بندی شده و سر آن را به آتش می بندند.
هروئین موجود در بازار، معمولاً پنج تا ده درصد هروئین داشته و بقیه آن، شیر خشک، پودر بیکربنات و پودر گلوکز است. در روش تدخین، هروئین را روی زرورق سیگار ریخته و از زیر، با دستمال کاغذی لوله شده و یا تکه های مقوای باریک که با کبریت آتش زده شده، کمی حرارت داده و دود حاصل را از راه دهان، بالا می کشند.
گاهی هروئین را با باربیتورات ترکیب و تدخین نموده که به سیگار اژدها معروف است. وجود تکه های دستمال کاغذی لوله شده نیمه سوخته یا تکه های باریک مقوا و یا زرورقی که روی آلومینیومی آن سیاه شده باشد، علامت مصرف تدخینی هروئین است. روش استنشاق (دماغی) را بیماران غیر حرفه ای مورد استفاده قرار می دهند.
در روش استنشاقی، هروئین را روی کاغذ صافی ریخته و با استفاده از اسکناس لوله شده، آن را از طریق بینی بالا می کشند. در روش تزریق، هروئین را با آبلیمو، جوهر لیمو یا قرص ویتامین ث در قاشق حل کرده و کمی حرارت می دهند و سپس از طریق سرنگ، به زیر جلد یا داخل رگ، تزریق می کنند.
کدئین
ماده سفید رنگی بوده که به صورت قرص های خالص یا به صورت ترکیب با استامینوفن، آسپرین یا شربت های ضد سرفه مورد استفاده قرار می گیرد. مصرف مکرر و بدون دلیل قرص های آسپرین، کدئین یا استامینوفن، نشانه ای از اعتیاد است.
مرفین
مرفین پودر سفید یا کرم (گاهی به رنگ قرمز آجری)، تلخ مزه و بی بو بوده که در حالت خالص، نرم یا ورقه ای و به رنگ سفید تا زرد کمرنگ است. به صورت آمپول های ده و بیست میلی گرمی مورد مصرف پزشکی قرار داشته که به صورت زیر جلدی داخل عضلانی و داخل وریدی استفاده می شود.
حشیش
از سرشاخه های گیاه شاهدانه که بوته ای شبیه به گزنه است، به دست آمده و ماده ای به رنگ خاکستری و گاهی قهوه ای مایل به سبز با قوامی سفت است. حشیش، نام اختصاری گیاه شاهدانه هندی بوده و مهمترین ماده مؤثر آن، تترا هیدروکانابینول بوده که در سیستم عصبی مرکزی فعال است. حشیش به نام های ماری جوانا، جوینت، بنگ، گراس، علف و کانابیس نیز معروف است.
در روش تدخین، معمولاً حشیش را گرم کرده تا به صورت پودر درآید و سپس آن را با توتون سیگار مخلوط کرده و درون کاغذ سیگار می ریزند و می کشند. در روش خوردن، حشیش را با شیرینی یا نوشابه مخلوط کرده و آن را می خورند، می جوند یا می نوشند.
کوکائین
شناخته شده ترین ماده محرک با وابستگی شدید، کوکائین بوده که از گیاه کوکا به دست آمده و در مناطق مرتفع کوه های آند و نواحی شمال غربی رودخانه آمازون رشد می کند.
جویدن برگ کوکا در دهان، ایجاد یک ماده قلیایی کرده که از داخل گونه و زیر زبان جذب شده و کوکائین بلعیده شده با بزاق از دستگاه گوارش جذب شده و دهان را بی حس می کند و اثر محرک آن تا یک ساعت باقی می ماند. ٧٥% مرگ های ناشی از کوکائین، به دلیل مصرف با سایر مواد مخدر به خصوص الکل بوده که مقادیر کم آن هم خطرناک است.
آمفتامین
نام های دیگر مت آمفتامین، شیشه، آیس یا کریستال است. کریستال جزء طبقه داروهای محرک بوده و نام های تجارتی آن شامل دکسیرین، دیزیوکنین، بیپریدین، متدرین و اپدرو است. در پزشکی، از این دارو در درمان اختلالات کمبود توجه و کنترل وزن به کار می رود. شیشه اثر زیادی بر روی سیستم عصبی و اثر کمتری بر سیستم قلبی عروقی و گوارشی ایجاد می کند.
کریستال نسبت به آمفتامین، بهتر در آب حل شده و تزریق آن بهتر است. کریستال به شکل قرص، پودر و دانه های کریستالی وجود داشته و طریقه مصرف آن، خوراکی، تزریق و تدخین است.
در روش تدخین، دود آن بی بو است و با پایپ شیشه ای آن را تدخین می کنند و باقیمانده دارو در پایپ، قابل مصرف دوباره است. مصرف شیشه باعث آبسه و انسداد رگ های کوچک شده و به ریه و شبکیه چشم آسیب می رساند.
اکستازی
متلین دیوکسی مت آمفتامین، شبه آمفتامین مصنوعی با خواص توهم زایی و تحریک کنندگی بالاست و این دارو، دارای خواص و اثرات مخرب کم نظیری است. مهمترین اثر مصرفی ترکیب آن با سایر داروها، ایجاد احساسات عمیق و پایدار در دلبستگی و پیوستگی می باشد. این دارو اولین بار در سال ١٩١٤ توسط آلمان تولید و روانه بازار مصرف شد.
اکستازی در ابتدا به عنوان سرکوب کننده اشتیاق در جلسات روانکاوی و روان درمانی بیماران استفاده می شد. در اواخر دهه ١٩٦٠ برای اولین بار، اکستازی به طور وسیع مورد استفاده افراد قرار گرفت.
به دلیل توانایی اکستازی در ایجاد صمیمیت، گرمی و باز بودن روابط تا قبل از سال ١٩٨٥ که این دارو ممنوع شد، توسط تعدادی از پزشکان و متخصصان، داروی ایده آلی برای افزایش سرعت فرآیند درمان بیماران روانی به شمار می رفت.
مواد توهم زا
این مواد سبب ایجاد تغییراتی در خلق و ادراک می شوند. ال اس دی به اشکال مختلف مانند قرص نقره ای و خاکستری رنگ، پودر سفید رنگ، کپسول و مایع صاف و روشن و بدون رنگ و بو یافت می شود. مصرف این دارو موجب وابستگی روانی شده و نخستین دارویی است که در گروه توهم زاها قرار گرفته است.
این دارو اولین بار در سال ١٩٣٨ توسط دکتر هافمن ساخته شده و خواص آن در سال ١٩٤٣ مشخص گردید. تأثیر این ماده بین ٣٠ تا ٦٠ دقیقه بعد از مصرف شروع شده و حدود ١٢ دوازده ساعت باقی می ماند و اوج این تأثیرات، حدود ٤ ساعت پس از مصرف است که به آن، سفر می گویند. این ماده غالباً به شکل قرص و یا برچسب کاغذی یافت شده و اکثراً همراه با الکل یا آب بلعیده می شود.
فن سیکلیدین (پی سی پی)
در دهه ١٩٥٠ به عنوان داروی بیهوشی ساخته شد ولی به علت ایجاد روان آشفتگی و گم گشتگی، مصرف آن ممنوع شد. این ماده در شکل خالص آن، پودر کریستالی سفید رنگی بوده که به راحتی در آب حل می شود. فرم مایع آن، در واقع پی سی پی حل شده در اتر است.