قرص خواب آور
برخی از داروهایی که برای درمان بیماری های اعصاب و روان تجویز می گردند در ادامه مصرف نا به جا بسیار خطرناک و اعتیادآور هستند که به دو گروه عمده تقسیم می شوند، اغلب برای درمان بی خوابی و افسردگی تجویز شده اند.
- بنزودیازپین ها (دیازپام ها، اگزازپام، کلونازپام، لورازپام، کلورازپام، کلرودیازپوکساید...)
- باربیتیورات ها (فنوباربیتال، سکوباربیتال)
در پزشکی این داروها به عنوان ضد اضطراب، درمان بی خوابی، ضد تشنج، شل کننده عضلانی و رفع علائم ناشی از ترک اعتیاد تجویز می شود. افرادی که به قرص خواب آور وابسته می شوند معمولاً در یکی از سه گروه زیر قرار می گیرند:
- بیماران مبتلا به افسردگی یا اختلالات روانی که دوز بالائی از این داروها برای مدت طولانی برای آن ها تجویز شده است.
- افرادی که به طور خودسر، برای درمان بی خوابی و کاهش اضطراب از این داروها استفاده می کنند.
- افراد وابسته به انواع مواد مخدر که برای رفع عوارض ناشی از ترک اعتیاد به مواد مخدر توسط پزشک یا خودسر با این داروها آشنا شده و پس از عود مجدد اعتیاد قادر به قطع داروها نبوده و اکنون بالاجبار دارو را همراه ماده مخدر مصرف می کنند که در میان این سه گروه از عوارض بسیار شدیدتر و خطرناکتری برخوردار هستند.
مکانیسم اثر قرص خواب آور
این داروها از طریق گیرنده گابا در بدن عمل می کند. نتیجه مطالعات نشان داده که گیرنده های اختصاصی برای بنزودیازپین ها در مغز به صورت پیش سیناپسی وجود دارند و این ها از طریق گیرنده گابا باعث باز شدن کانال کلر شده و ورود کلر منفی به نرون می شوند و با اتصال دارو سبب تسهیل اثر طبیعی گیرنده گابا شده و اثرات خود را نشان می دهند.
مسمومیت با قرص خواب آور
گیجی و افت علائم حیاتی و ضعیف شدن رفلکس ها، که در این گونه موارد وادار کردن بیمار به استفراغ و تخلیه معده قبل از رسیدن به پزشک ضروری است.
اعتیاد به قرص خواب آور
مطالعه بر روی قرص خواب آور نشان می دهد که این دارو ها پس از یک ماه مصرف ایجاد وابستگی می نمایند و در هنگام قطع مصرف، بسته به تعداد و دفعات مصرف، علائم محرومیت ۲۴ ساعت پس از آخرین مصرف شروع شده و تا ۷۲ ساعت بعد به اوج خود می رسد که شامل مواردی نظیر لرزش، بی خوابی، بی اشتهائی، تهوع، استفراغ، کاهش فشارخون، تشنج و تب بالا و در قطع ناگهانی و ترک قرص خواب آور در اغلب موارد منجر به اغما و مرگ می شود که البته زمان شروع علائم و شدت آن بسته به نوع قرص خواب مصرف شده و دوز مصرف آن دارد.
ترک قرص خواب آور
چیزی که امروزه ثابت شده است این است که قطع ناگهانی قرص خواب آور امکان پذیر نیست و باید به صورت تدریجی و در پله هائی منظم مصرف این دارو کاهش پیدا کرده تا عوارض ناشی از ترک آن به حداقل ممکن خود رسیده و آثار سوء مصرف آن کاهش پیدا کند. به یاد داشته باشید که قرص‌های خواب آور ممکن است به شما کمک کنند تا بتوانید راحت بخوابید، اما علت بی‌خوابی شما را درمان نمی‌کنند.