نیکوتین

نیکوتین

نیکوتین ترکیب شیمیایی موجود در تنباکو است که قدرت اعتیادآوری بالایی دارد. نیکوتین در محصولات تنباکودار مانند انواع سیگار، تنباکو قلیان و سیگارهای الکترونیکی یافت می شود. مصرف نیکوتین باعث آسیب های جدی و شدیدی به سلامت مصرف کننده وارد می شود. بیماری های ریه، مشکلات لثه و دندان، غلظت خون، سکته مغزی و انواع سرطان از جمله مشکلاتی است که با مصرف نیکوتین ایجاد می شود. نیکوتین هم به صورت پودر و هم به صورت یک مایع روغنی بی رنگ تا زرد کمرنگ وجود دارد. نیکوتین از طریق خوردن، استنشاق یا تماس با پوست می تواند به راحتی جذب بدن شود. مصرف دوز بالای نیکوتین می تواند منجر به مسمومیت یا مرگ شود. نیکوتین بسیار اعتیادآور است. در حقیقت وجود نیکوتین، باعث وابستگی و اعتیاد به دخانیات می شود. نیکوتین نحوه عملکرد مغز را تغییر می دهد و با ایجاد وابستگی، فرد را مجبور به مصرف می کند. ترک نیکوتین بسیار دشوار است.    

اعتیاد به نیکوتین  

پس از استعمال سیگار که دارای دوز بالایی از نیکوتین است، مصرف کننده برای مدت کوتاهی احساس می کند که انرژی مضاعفی گرفته و خستگی اش رفع شده است اما پس از مدت زمان کوتاهی متوجه می شود که همان حالت ها را دارد ولی کمی شدیدتر، به همین دلیل سیگار دیگری روشن می نماید. پس از ورود نیکوتین به بدن، سریعاً وارد خون شده و اثرات بالقوه و خطرناک خود را بر بدن می گذارد. 

اثر نیکوتین

نیکوتین، ماده اعتیادآور موجود در توتون و تنباکو، از طریق گیرنده کاملاً شناخته شده ای تحت عنوان گیرنده نیکوتینی استیل کولین عمل می نماید. نیکوتین می تواند هم به عنوان یک ماده محرک و هم به عنوان یک ماده آرام بخش عمل نماید. نیکوتین غدد فوق کلیه را تحریک کرده و افزایش ترشح اپی نفرین ناشی از آن باعث ایجاد حالت انرژی مضاعف و آزادسازی ناگهانی گلوکز هم زمان با افزایش فشار خون، تنفس و ضربان قلب می گردد. علاوه بر این، نیکوتین باعث آزادسازی دوپامین در مناطق مغزی کنترل کننده انگیزه می شود و این یکی از دلایلی است که مردم همچنان به سیگار کشیدن ادامه می دهند و ترک سیگار را سخت می کند. 

ترک سیگار 

نیکوتین به عنوان یک دارو برای ترک سیگار و در توسعه درمان اعتیاد به سیگار مفید بوده است. آدامس، اسپری بینی، قرص و برچسب نیکوتین در درمان میلیون ها فرد سیگاری مؤثر بوده است. استفاده از این تکنیک ها برای از بین بردن علائم ترک سیگار می باشد. این محصولات سطوح پایین تری از نیکوتین را در مقایسه با مقدار نیکوتین موجود در توتون و تنباکو در مصرف کنندگان ایجاد کرده و روی هم رفته قرار گرفتن در معرض دود و محتویات کشنده آن را از بین می برد. اولین داروی تجویزی غیر نیکوتینی، بوپروپیون است که یک داروی ضد افسردگی بوده و برای ترک سیگار استفاده می شود. داروی وارنیکلین، به طور مستقیم بر گیرنده نیکوتینی استیل کولین در بخش مهمی از مدار پاداش مغز اثر کرده و از فعال شدن این مدار توسط نیکوتین جلوگیری می نماید. درمان های رفتاری نیز در کمک به بیمار در یادگیری مهارت های مقابله ای و پیشگیری کوتاه مدت و بلند مدت عود اعتیاد به سیگار مهم هستند.