سیگار
سیگار کشیدن چیزی بیش از یک عادت قدیمی است. در حقیقت استعمال سیگار نوعی اعتیاد است که به سلامت جسمی فرد مصرف کننده ضرر و زیان های فراوانی وارد می کند. در واقع نیکوتین یک ماده اعتیادآور است که باعث میل به مصرف سیگار می شود و نیکوتین موجود در سیگار باعث ایجاد اعتیاد به آن می شود.
تهدیدات سیگار بر سلامتی
همه گیری استعمال دخانیات یکی از بزرگترین تهدیدات سلامت است که بشر در طول تاریخ با آن مواجه و رو به رو بوده است. استعمال دخانیات نیمی از مصرف‌کنندگان را می‌کشد. سالانه ۶ میلیون نفر به علت مصرف دخانیات جان خود را از دست می‌دهند. ۵ میلیون نفر به طور مستقیم می‌میرند و ۶۰۰ هزار نفر به دلیل استعمال دود سیگار جان می‌بازند. تقریباً یک مورد از هر ۱۰ مورد مرگ و میر بزرگسالان مستقیماً به دلیل استعمال سیگار رقم می‌خورد.
خطر دود سیگار برای کودکان
دود سیگار حتی به کودکان هم رحم نمی‌کند. استعمال دخانیات نه تنها بزرگسالان را نشانه رفته است، بلکه کودکان نیز از خطرات آن در امان نیستند. در سراسر جهان بیش از ۴۰ درصد از کودکان، پدر یا مادر سیگاری دارند. تقریباً نیمی از کودکان در معرض دود سیگار بزرگسالان قرار می‌گیرند. قربانی حدود ۳۰ درصد از مرگ‌های قابل انتساب به دود سیگار دیگران کودکان بوده‌اند. به گفته دبیر کل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات، سن گرایش به استعمال دخانیات از ۱۶-۱۴ سالگی به ۱۲ سالگی رسیده و به طور خطرناکی نوجوانان در معرض خطر قرار گرفته‌اند.
تبلیغات دروغین در مورد سیگار
اکثر سهامداران شرکت‌های سازنده بزرگ و برند‌های جهانی سیگار در کشورهای توسعه یافته هستند در حالی‌که ۸۰ درصد از سیگاری‌های جهان در جوامع و کشورهای فقیر و یا با درآمد متوسط زندگی می‌کنند. بر خلاف تبلیغات گسترده در مورد بی‌ضرر بودن و کم‌ضرر بودن برخی از اقلام سیگار یا سیگارهایی که از فیلترهای خاصی استفاده می‌کنند، هیچ سیگار بی‌خطر یا کم‌خطری وجود ندارد. تبلیغات شرکت‌های تولیده کننده سیگار علی رغم وضع انواع محدودیت‌ها باز هم به جلب مشتری بیشتری کمک می‌کنند. در کشورهای توسعه یافته، وضع مالیات‌های سنگین، قیمت سیگار و محصولات دخانی را بالا برده، از میزان مصرف آن می‌کاهند در حالی که در کشورهای در حال توسعه به دلیل وجود قاچاق و عدم توانمندی زیرساخت‌های اداری، ابزار مالیات از قدرت کمتری برای محدودسازی مصرف دخانیات برخوردار بوده است.
ترک سیگار
مطالعات نشان داده است که اقدامات کمک به ترک سیگار می‌تواند موفق باشد. مشاوره و دارو، شانس موفقیت ترک سیگار را در افرادی که اقدام به ترک می‌کنند تا دو برابر افزایش می‌دهد. هنوز در کشور ما بر خلاف بسیاری از نقاط دنیا که میزان مصرف سیگار در میان مردان و زنان برابراست، میزان مصرف در زنان حدود ۳ درصد است که می‌تواند نقطه قوتی برای پیشگیری به شمار آید (البته نقطه تهدید هم از طرف دیگر به شمار می‌آید چرا که شرکت‌ها این جمعیت را به عنوان بازار بالقوه می‌توانند هدف قرار دهند).
جامعه پزشکی هنوز با تمام توان خود به صحنه پیشگیری از استعمال و ترک سیگار وارد نشده است. مواد آموزشی در برنامه آموزش پزشکان عمومی گنجانده نشده است و در بازآموزی وزن چندانی ندارد. ورود جامعه پزشکی هم به عنوان رهبران سلامت و همچنین به عنوان ارائه دهندگان خدمات ترک و پیشگیری می‌تواند نقش بسزایی در مقابله با این قاتل بزرگ داشته باشد.