تاریخچه کوکائین
کوکائین اولین بار در سال ۱۸۵۹ توسط شیمی‌دان آلمانی، آلبرت نیمان، از برگ‌های کوکا استخراج شد. در دهه ۱۸۸۰ استفاده از کوکائین در جامعه پزشکی رونق گرفت. زیگموند فروید روانکاو اتریشی، از این دارو استفاده می‌کرد.
او اولین شخصی بود که به طور گسترده کوکائین را برای درمان افسردگی و ناتوانی جنسی تجویز کرد. او در سال ۱۸۸۴ مقاله‌ای منتشر کرد و مزایای مصرف کوکائین را تبلیغ کرد. فروید کوکائین را یک ماده جادویی نامید.
کوکائین برای بی حس کردن
کوکائین خاصیت بی حس‌کننده دارد. به همین دلیل در پزشکی برای برخی جراحی‌ها از آن استفاده می‌شد. همچنین هنگامی که فرد کوکائین را از راه بینی بالا می‌کشد، بی حسی را در گلو، دهان و زبان خود احساس می‌کند. بسته به ترکیب کوکائین مزه آن متفاوت است.
کوکائین در شکل خالص، بوی شیرین داشته و در برخی ترکیبات بوی شیمیایی یا شبیه به بنزین دارد. در اولین مصرف کوکائین از راه بینی شخص قبل از بی حس یا بیهوش شدن، احساس سوزش در بینی خود کرده و تا مدت زمانی در گلو و حفره بینی این احساس را تجربه می‌کند.
مضرات کوکائین برای سلامتی
علاوه بر اثراتی که کوکائین در کوتاه مدت ایجاد می‌کند و برای برخی افراد خوشایند است، این ماده عوارض جانبی و مشکلات جدی برای سلامتی ایجاد می‌کند. برخی از این مشکلات عبارتند از سردرد، تشنج، بیماری‌های قلبی، حمله قلبی و سکته مغزی، مشکلات خلقی، مشکلات جنسی، آسیب به ریه، گرفتگی عروق خونی، حالت تهوع، افزایش دمای بدن و فشارخون، ضربان قبل سریع یا نامنظم، لرزش و گرفتگی عضلات و بی‌قراری.
عوارض مصرف بلند مدت کوکائین
برخی از عوارض طولانی مدت مصرف کوکائین به نوع استفاده از آن بستگی دارد.
بالاکشیدن با بینی: احتمال خون دماغ شدن یا آبریزش بینی، از دست دادن بویایی و مشکلات در بلع.
تزریق: احتمال ابتلا به هپاتیت یا ایدز و سایر بیماری‌های منتقله از راه خون، عفونت‌های پوستی و ایجاد زخم.
مصرف از طریق دهان: احتمال پوسیدگی شدید روده در اثر کاهش جریان خون.
تدخین کوکائین: سرفه، آسم، ناراحتی تنفسی و خطر ابتلا به عفونت‌هایی مانند ذات‌الریه.
افرادی که کوکائین را به صورت غیر تزریقی مصرف می‌کنند، باز هم در معرض ابتلا به ایدز قرار دارند. زیرا مصرف کوکائین قدرت تشخیص و قضاوت را مختل کرده و ممکن است منجر به روابط جنسی خطرناک با شرکای آلوده شود.
مصرف طولانی مدت کوکائین همچنین باعث سوء تغذیه می‌شود. زیرا کوکائین اشتها را کاهش می‌دهد.
اختلالات حرکتی از جمله بیماری پارکینسون نیز احتمال دارد، پس از سال‌ها مصرف ایجاد شود. ماده مخدر کوکائین هم در کوتاه مدت و هم در طولانی مدت عوارض زیادی در بدن ایجاد می‌کند.
مصرف بیش از حد کوکائین
مصرف بیش از حد کوکائین خطر مرگ را به همراه دارد. فرد مصرف کننده ممکن است در اولین مصرف کوکائین زیاده روی کرده و یا پس از مدتی مقدار آن را افزایش دهد. در هر صورت احتمال مرگ در اثر مصرف زیاد وجود دارد. بسیاری از افراد معتاد به کوکائین هم زمان با آن الکل نیز مصرف کرده و برخی دیگر نیز کوکائین را با هروئین ترکیب می‌کنند. هر دو ترکیب بسیار خطرناک بوده و احتمال مرگ را افزایش می دهد.
برخی از شایع‌ترین و شدیدترین عوارض مصرف بیش از حد کوکائین شامل ضربان قلب نامنظم، حملات قلبی، تشنج، سکته مغزی، مشکل در تنفس، بالا رفتن دمای بدن، توهم و تحریک شدید، اضطراب و فشار خون بالا می باشد.
برای رفع عوارض مصرف بیش از حد کوکائین هیچ داروی خاصی وجود ندارد. مدیریت چنین شرایطی به علائم موجود بستگی دارد. شایع‌ترین عارضه در این موقعیت حمله قلبی، سکته مغزی یا تشنج است. در این حالت پزشکان اورژانس می توانند اقدامات مورد نیاز را انجام دهند.
اثرات مصرف کوکائین در مادران باردار
اکثر زنانی که به کوکائین اعتیاد دارند، در سن باروری قرار دارند. حدود ۵% از زنان باردار در سراسر جهان از یک یا چند ماده اعتیادآور استفاده می‌کنند. سالانه حدود ۷۵۰۰۰۰ بارداری در افراد معتاد به کوکائین ثبت می‌شود. مصرف مواد مخدر در دوران بارداری خطرات خاصی همراه دارد. خطراتی مانند میگرن و تشنج مادر، پارگی زودرس کیسه آب و جدا شدن پوشش جفت از رحم قبل از زایمان ممکن است برای شخص ایجاد شود.
بارداری با تغییرات طبیعی قلبی عروقی همراه است. مصرف کوکائین این موارد را تشدید می‌کند. گاهی می‌تواند منجر به ایجاد مشکلات جدی مانند فشارخون بالا، سقط خود به خود، زایمان زودرس و زایمان دشوار شود.
مضرات کوکائین برای نوزاد
نوزادان مادران معتاد به کوکائین اغلب نارس به دنیا می‌آیند. وزن کم و دور سر کوچک‌تری دارند و قد آن ها کوتاه‌تر از نوزادان دیگر است. با استفاده از فناوری های پیچیده، دانشمندان دریافته‌اند که قرارگرفتن در معرض کوکائین در دوره رشد جنین منجر به نقص‌های ظریف اما قابل توجه در برخی کودکان می‌شود. مواردی مانند مشکلات رفتاری و نقص در برخی جنبه‌های عملکرد شناختی، پردازش اطلاعات و توجه مستمر به وظایف از این دست عوارض هستند.
برخی از مشکلات نیز در سال‌های بعد ایجاد می‌شود. ممکن است در نوجوانی خطر ابتلا به مشکلات زبان یا حافظه افزایش پیدا کند. اسکن مغز در این نوجوانان نشان می‌دهد که عملکرد برخی قسمت‌های مغز از جمله مناطق درگیر توجه، برنامه‌ریزی و زبان با عملکرد مغز سایر نوجوانان متفاوت است.
ترک کوکائین
مصرف مکرر کوکائین همانند سایر مواد مخدر باعث تغییرات طولانی مدت در مدارها و سیستم‌های مغزی می‌شود. مدار مغزی در نهایت با دوپامین اضافی ناشی از مصرف کوکائین سازگار شده و شخص باید دوز بیشتری مصرف کند. برای ترک کوکائین معمولاً از روش‌های رفتار درمانی استفاده می‌شود.
با قطع و ترک مصرف کوکائین علائم زیر ایجاد می‌شود. این علائم معمولاً حدود ۶ تا ۱۲ ساعت بعد از آخرین مصرف شروع می‌شود.
علائم ترک کوکائین
- افسردگی
- خستگی
- اضطراب
- مشکل در تمرکز
- لرز، درد عصبی و درد عضلانی
- افزایش اشتها
- کابوس و بی‌خوابی
- کند شدن ذهن
در صورت مصرف بیش از حد یا طولانی مدت کوکائین ترک آن دشوارتر بوده و ممکن است بیمار علائمی مانند افزایش تعریق، دمای بدن یا ضربان قلب بالا، مشکل در تنفس، درد قفسه سینه، تهوع یا استفراغ، گیجی، تشنج یا لرزش، وحشت، پارانوئید، توهم و هذیان را تجربه کند.
در صورتی که به دنبال بهترین روش ترک کوکائین هستید، می‌توانید از طریق سایت مرکز ترک اعتیاد سلامت باران اقدام کنید. در سایت مرکز ترک اعتیاد سلامت باران علاوه بر تعیین وقت مراجعه حضوری، امکان مشاوره رایگان آنلاین یا تلفنی با روانشناسان مرکز نیز وجود دارد.